Kseroqrafiyanın tarixi

           

             1938-ci ildə Çester Karlson tərəfindən hazırlanmış və daha sonra Xerox Korporasiyası tərəfindən təkmilləşdirilmiş və bazara çıxarılan kseroqrafiya prosesi hazırda kağız üzərində yüksək keyfiyyətli mətn və təsvirlər əldə etmək üçün geniş istifadə olunur. Əvvəlcə Karlson bu prosesi elektrofotoqrafiya adlandırdı. Bu, əks elektrik yüklü materialların cəlb edilməsi və bəzi materialların işığa məruz qaldıqda elektrik cərəyanını daha yaxşı keçirməsi ilə ifadə olunan iki təbii hadisəyə əsaslanır. Karlson sözügedən effektlərdən istifadə edərək təsviri bir səthdən digərinə köçürmək üçün altı addımlı bir proses icad etdi. Birincisi, müsbət elektrik yükü fotokeçirici səthə ötürülür. Sənədin şəkli daha sonra bu fotokeçirici səthə məruz qalır. Parlaq işıqlandırma olan ərazilərdə (şəklin olmadığı yerlərdə) cərəyanın keçiriciliyi artır, buna görə də yük onların üzərinə dağılır. Bu səthə çökən mənfi yüklü toz, müsbət yüklü təsvir sahələrində elektrostatik cazibə qüvvələri ilə saxlanılır. Tozla əmələ gələn təsvirin üzərinə kağız daşıyıcı yerləşdirilir və sonra bu daşıyıcıya müsbət elektrik yükü ötürülür. Mənfi yüklü toz fotokeçiricidən ayrılaraq kağıza çəkilir. Yekunda toz əsasında yaranan təsvir istiliyin köməyi ilə orijinalı təkrarlayaraq kağız üzərinə həkk olunur.

                                                                                   
                                                                     Altı addımlı proses

1  Şarj cihazı

Hər bir surətçıxarıcı və lazer printerdə fotoreseptor adlanan işığa həssas səth vardır. Elastik lentə və ya barabana tətbiq olunan nazik bir işıq keçirici materialdan ibarətdir. Qaranlıqda fotoreseptor bir izolyatordur (cərəyan keçirmir), lakin işıqlandırıldıqda keçiriciyə çevrilir. Qaranlıq şəraitdə yaxınlıqdakı naqillərə yüksək gərginlikli alternativ cərəyan tətbiq etməklə yüklənir, nəticədə naqillərin ətrafındakı boşluqda güclü elektrik sahəsi əmələ gəlir ki, bu da hava molekullarının ionlaşmasına səbəb olur. Cərəyanı olan naqillərlə eyni polariteli ionlar fotoreseptorun səthi üzərində paylanaraq üzərində elektrik sahəsi yaradır.

2 Ekspozisiya

Rəqəmsal surətçıxarma maşınlarında və printerlərdə şəkil skan edən modulyasiya edilmiş lazer və ya təsviri meydana gətirən LED panelindən istifadə edərək fotoreseptorun təsirinə məruz qalır. Surətçıxarma maşınlarının köhnə analoq modellərində şəkil arxa işıqdan istifadə edərək fotoreseptorun üzərinə proyeksiya edilirdi. Hər halda, fotoreseptorun işığın vurduğu sahələrində yük azalır, bu da elektrik sahəsinin böyüklüyünün müvafiq olaraq azalmasına səbəb olur. Qaranlıq yerlərdə yük saxlanılır.

3 Təzahür

Şəkil yaratmaq üçün toner adlı piqment tozundan istifadə edilir. Toner hissəcikləri boya və plastik polimerdən ibarətdir, dəqiq idarə olunan elektrostatik xüsusiyyətlərə malikdir və diametri 5-10 mikrometrdir. Onlar daşıyıcının sferik hissəcikləri ilə qarışır, onlardan yük alır və inkişaf zonasına keçir. Bu hissəciklər sürtünmənin elektrikləşdirici təsiri (çox vaxt statik elektrik adlanır) ilə yüklənir. Fotoreseptorda əmələ gələn təsvirin yaratdığı elektrik sahəsi bu təsvirə yapışan yüklənmiş tonerə elektrostatik təsir göstərir. Rəngli sənədlər ayrı-ayrılıqda mavi, magenta, sarı və qara şəkilləri yaradan və təzahür etdirən dörd ayrı elektrofotoqrafik vahidi olan printer tərəfindən çap olunur. Müvafiq toz əsasında əldə edilən bu təsvirlərin birləşməsi rəngli sənədləri formalaşdırır.

4 Köçürmə

Kağız materialı tonerlə təmasda olur və tonerin yükünə uyğun olaraq əks işarəli yükü ona ötürməklə tozun köməyi ilə əmələ gələn təsvir fotoreseptordan bu daşıyıcıya ötürülür. Bu yükün miqyası toneri fotoreseptorda saxlayan qüvvəyə qalib gəlmək üçün kifayət qədər böyük olmalıdır. Dəqiq hesablanmış qiymətə malik ikinci yükün köməyi ilə təsviri olan kağız daşıyıcı fotoreseptordan ayrılır.

5 Bərkitmə

Bərkitmə prosesi zamanı təsviri meydana gətirən toner əriyir və kağız materialına nüfuz edir. Bu, kağızı iki rulon arasından keçirməklə edilir. Qızdırılan val ikinci valın yaratdığı təzyiqlə kağız daşıyıcıya tətbiq edilən toneri əridir.

6 Təmizləmə mərhələsi

Təmizləmə mərhələsi iki əməliyyatı yerinə yetirir: fotoreseptorun boşaldılması və toner qalıqlarının mexaniki şəkildə çıxarılması.